Ile ludzi na świecie tyle różnych opinii na temat krytyki. Każdy może inaczej postrzegać krytykę w zależności od formy przekazania.

Czy spotkałeś się już kiedyś drogi czytelniku z sytuacją bezpośredniej krytyki ?

Jeśli tak to zapewne masz doświadczenie w tym zakresie i na pewno w umiejętny sposób poradziłeś/aś sobie z odpowiednią interpretacją na nie chciane słowa.

Niektórzy napisali do mnie o swoich przykrych doświadczeniach z krytyką.

Jestem pełna podziwu dla Was drodzy, że w trudnych chwilach potrafiliście umiejętnie zareagować na krytykę.

Pełna podziwu, że nie poddaliście się i nie wycofaliście z życia lecz dzielnie podążaliście dalej…naprzód; „ BRAWO ”

Czasami krytyka potrafi ranić, jednak nie zawsze musi oznaczać, że jest definitywnie zła.

Mądrze wypowiedziane słowo wspiera, uczy i doświadcza.

Natomiast głupiec, któremu wydaje się, że błyszczy mądrością będzie wyrzucał z ust obelgi nie zastanawiając się nad ich sensem.

Można śmiało powiedzieć, że mowa to nasza wizytówka i może wpływać na innych kojąco lub destrukcyjnie.

Jakiś czas temu pisałam materiał w którym poruszałam  uczucie smutku oraz powody, które mogą przyczynić się do powstania takiego uczucia, tytuł ;  „ Przezwyciężyć smutek.”

Zapraszam do przeczytania jeśli jeszcze nie miałeś/laś takiej sposobności.

Zapraszam również do materiału pt.

„ Jak nie poddać się niegodziwości ludzkiej ” oraz ;-„ Empatia Społeczna i Wsparcie Socjoterapia Ruchem”

Człowiek jest tak skonstruowany, że uwielbia pochwały i komplementy, natomiast krytyka wywołuje rozczarowanie, smutek, a nawet złość. 

Dlaczego tak się dzieje drodzy…. ?

Spróbuję odpowiedz na to zagadnienie, jednak proszę abyś wziął pod uwagę, że jest to moja osobista opinia oparta na doświadczeniu zawodowym.

Każdego dnia w mojej pracy mierzę się z tym problemem.

Wyciszenie, smutek brak chęci do rozmowy już są pewną wskazówką dla mnie, że ktoś cierpi wewnętrznie.

Nawet, jeśli użyczy się wsparcia oraz chętnie z cierpliwością wysłucha cierpiącej jednostki to jednak wcale nie znaczy, że problem znika.

Często potrzebna jest pomoc specjalisty w tym zakresie, ponieważ długotrwałe przygnębienie może wpłynąć na zdrowie oraz w niektórych przypadkach nawet na targnięcie się na życie. 

Martwi mnie bezduszność ludzka !

Martwi mnie, kiedy ludzie tak łatwo krytykują innych nie do końca znając ich osobistą sytuację. 

Człowiek posiada sumienie i nigdy upadek drugiego człowieka, ból lub popełniane błędy nie powinny być satysfakcją dla innych lub powodem do krytyki.

Łatwo ocenia się innych ludzi, ale kiedy człowiek miałby ocenić siebie samego, wówczas  negatywne cechy własnego charakteru niektórym trudno byłoby wymienić , ponieważ prawie ZAWSZE – siebie samego człowiek ocenia w pozytywnych kategoriach.

Jednak nie każda krytyka bywa zła drodzy.

Może w pierwszej kolejności wyjaśnię, czym jest według wikipedia krytyka ?

Według Wikipedia ;

„ Krytyka (łac. criticus – osądzający) – analiza i ocena dobrych i złych stron z punktu widzenia określonych wartości,- (np. praktycznych, etycznych, poznawczych, naukowych, estetycznych, poprawnych), jako niezbędny element myślenia.

Może dotyczyć wielu dziedzin np. nauki (krytyka naukowa), poprawności formalnej (krytyka logiczna), poprawności merytorycznej (krytyka merytoryczna lub krytyka empiryczna) czy też metod (krytyka metodologiczna).

W mowie potocznej wyraz krytyka oznacza zwykle wystąpienie (słowne lub pisemne) przeciwko jakiemuś zjawisku, osobie, faktowi lub sposobowi rozwiązania problemu i jest powiązane z negatywną oceną tych faktów.

W skrajnej postaci może też być synonimem tzw. nagonki.”

Krytyka może być zarówno konstruktywna i destrukcyjna.

Może w pierwszej kolejności skupię się na tej pierwszej- konstruktywnej, ponieważ nie zawsze jest tak, że każda krytyka musi definitywnie być zła.

Ten pierwszy rodzaj sprawia, że otrzymujemy szczerą opinię w sposób pomocny i niezagrażający, dzięki czemu jesteśmy w stanie uczyć się i rozwijać.

Opinia ta jest zwykle trafna, tj. stanowi prawdziwą krytykę.

Przykładowo:

„ Podoba mi się sposób, w jaki napisałeś swój raport; myślę, że mógłby być jeszcze lepszy, jeśli przyjrzałbyś się uważniej literówkom.”

Zauważyłam/łem , że w towarzystwie jesteś wycofana/y :

„ Może dobrze byłoby, abyś czasami również się włączył/a w rozmowę wtedy więcej osób zaangażujesz w wspólną dyskusję i chętnie będą prowadzić z Tobą rozmowę. 

Jeśli ktoś zwraca nam uwagę i robi to w grzeczny sposób szanujący naszą godność to zawsze warto się zastanowić, czy nie ma w tym aspekcie racji.

Znacie drodzy przysłowie, które mówi :

Cyt ; – ” Do kłótni potrzeba jest dwóch osób…”

Spokój rodzi opanowanie, natomiast porywczość może zrodzić niepotrzebny konflikt. 

Cyt; „ Dobre słowo uśmierza ból i łagodzi gniew ”

Zatem często bywa tak, że ktoś kto zwraca nam uwagę, niekoniecznie pragnie naszej krzywdy.

Odpowiednia reakcja może pokazać, czy dojrzale dana jednostka reaguje, czy udzielana sugestia faktycznie może być przydatna czy raczej nie.

Krytyka destrukcyjna.

Drugi rodzaj krytyki drodzy to krytyka  destrukcyjna, która  rani i poniża drugiego człowieka.

Krytyka destrukcyjna, albo nie jest trafna i prawdziwa, albo jest przekazana w niezwykle niepomocny sposób.

Często pochodzi ona z ust osoby, która nie przemyślała jej dobrze lub chciała nas zranić czy ośmieszyć.

Przykładowo:

„Ten raport jest okropny, a Twoje błędy w pisowni – potworne ! ”

„ Lepiej się nie odzywaj, ponieważ cokolwiek powiesz jest nietrafione i nie warte, aby ciebie słuchać ”

Ośmieszanie najbardziej potrafi zranić człowieka,  kiedy następuje w towarzystwie innych osób.

Wówczas w takiej sytuacji jednostka może poczuć się nie tylko zawstydzona, ale również poniżona.

Czasami atak następuje w celu sprawdzenia reakcji i zawstydzenia danej jednostki. 

Bardzo ważne jest to, aby nie dać się sprowokować do kłótni, która może w efekcie zrodzić większy problem.

Reakcja na krytykę może być u każdej jednostki jak wspomniałam na początku materiału inna, ponieważ każda sytuacja jest inna.

Dlaczego więc niektóre osoby bardzo źle reagują na krytykę, pozwól, że wyjaśnię. 

To, w jaki sposób przyjmujemy krytykę jest ściśle związane z tym, jakie jej obrazy funkcjonują w naszym umyśle już od dzieciństwa.

Jeśli jako dziecko nie byłeś/aś w ogóle krytykowany/a, to przy pierwszym zetknięciu się z krytyką w dorosłym życiu, możesz czuć się załamany/a.

Jeśli otrzymywałeś jako dziecko krytykę podaną w sposób konstruktywny, masz duży potencjał, żeby radzić sobie dobrze z krytyką jako dorosły człowiek. 

Jeśli zaś byłeś krytykowany surowo i często karany, to możesz teraz postrzegać krytykę jako zjawisko bolesne i odtrącające.

Z ostatnią sytuacją mamy do czynienia, kiedy to nasze poszczególne zachowania były krytykowane w sposób ośmieszający i poniżający.

Przykładowo, jeśli jako dziecko popełniliśmy błąd i stale słyszeliśmy:

Jesteś głupi, jesteś idiotą co miało świadczyć o tym, że taki jest cały obraz nas samych.

Taka krytyka brzmi jak odrzucenie i pozostawia uczucie bezsilności co do tego, jak się zmienić.

Natomiast, gdy w tej samej sytuacji słyszeliśmy, że; To nie był najmądrzejszy wybór lub martwię się, ponieważ popełniłeś błąd, ale kto ich nie popełnia; – wówczas nasze zachowanie i my jako jednostka stanowiliśmy już dwie odrębne kwestie.

To zachowanie było głupie, a nie my, co jest szczególnie istotne, ponieważ pokazuje, że posiadamy zasoby, by zmienić niepożądane zachowanie.

Zatem sposób przekazywania prywatnej opinii za pośrednictwem krytyki ma owszem istotne znaczenie w relacjach rodzinnych oraz przyjacielskich i w ogóle ma ważny aspekt na jakimkolwiek gruncie społecznym. 

Dzisiaj niektórzy ludzie nie potrafią zachować spokoju. 

Łatwo wpadają w złość oraz rzucają obraźliwe słowa pod adresem osób, które czasami nie są tak naprawdę winne pewnych sytuacji. 

Jednak przypuśćmy, że ktoś ma rację mówiąc nam pewne przykre słowa, które nas osobiście dotknęły. 

Jak wtedy reagujesz na krytykę drogi czytelniku ?

Poniżej znajdują się niektóre z najczęściej spotykanych, nieasertywnych sposobów odpowiadania na krytykę:

– zmieszanie, zakłopotanie

– defensywa (nastawienie obronne)

– wygłupianie się

– ignorowanie i cierpienie wewnątrz

– uwewnętrznianie złości i zadręczanie się nią

– mszczenie się ze złością i poczuciem winy

– zamykanie się

– wycofanie się

– ucieczka

Poświęć minutę i zastanów się, kiedy ostatni raz zostałeś skrytykowany. Teraz zanotuj tę sytuację oraz to, jak zareagowałeś.

Każdy z nas kojarzy te momenty w swoim życiu, kiedy był krytykowany.

Umiejętność przyjmowania krytyki w sposób asertywny wydaje się zatem być jednym z najważniejszych zadań z którymi musimy się zmierzyć na drodze do lepszego samopoczucia.

W pewnym sensie ja osobiście myślę, że nie da się tego uniknąć.

Żyjemy wśród ludzi którzy mają różne poglądy oraz w inny sposób każda jednostka na gruncie rodzinnym była wychowywana.

Wzorce rodzinne mają poważny wpływ na późniejsze zachowania, choć nie zawsze. 

Mimo, że wychowywałam się w dość trudnych warunkach rodzinnych jako dorastająca dziewczynka, która uczyła się dopiero tak naprawdę życia, często musiałam mierzyć się  niestety z krytyką.

Jednak sytuacja z młodych lat nie wpłynęła na mnie negatywnie , aby w dorosłym życiu przyjmować każdą krytykę źle.

Staram się głębiej wniknąć w intencje oraz słuszność danych twierdzeń.

Rozważyć i przemyśleć, a najlepsze na to wszystko jest odpowiedni czas połączony ze szczerą refleksją. 

Jednak czasami  krytyka jest naprawdę nie do przyjęcia. Może być krzywdząca lub niesprawiedliwa.

Dzisiaj niestety nie brak osób, które nie komunikują się w żaden inny sposób jak tylko stale krytykując innych.

Takie osoby są wiecznie niezadowolone i zawsze mają najwięcej do powiedzenia. 

Szybko rozpozna się takie osoby, ponieważ dowiesz się, że absolutnie wszystko co robisz jest złe.

Rzadko kiedy usłyszy się komplement, a jeśli się już to zdarzy może może być połączony z zawstydzeniem i upokorzeniem.

Pamiętaj, że wieczny krytyk jest mistrzem i żywi się energią zawstydzonej jednostki.

Nigdy jednak nie staram się zadręczać tym, że ktoś ma problem, ponieważ zwyczajnie może mnie np. –  nie lubić, choć to nie usprawiedliwia typowej złośliwości. 

W relacji z taką osobą można być pewnym, że nie usłyszy się dobrego słowa, a wszystko skupiać się będzie na negatywach.

Bywają i takie osoby niestety, które żyją tylko z tego, aby innym dokuczać i wbijać jak to się mówi potocznie ;- szpilkę w serce !

Pojęcie „krytyka” ma swoje źródło w słowie pochodzącym z języka starogreckiego, które opisuje osobę zdolną do uzasadnionego osądu i analizy i taką, która szczególnie ceni ocenę, interpretację i obserwację.

Jeśli zatem chcielibyśmy przyjąć krytykę w dojrzały sposób, powinniśmy być w stanie zaakceptować informacje zwrotne, dotyczące naszego zachowania, przedstawione w formie analizy, obserwacji lub interpretacji.

Zatem drogi czytelniku życzę odwagi, wiary w siebie i odpowiedniej analizy, a wtedy każda ciężka próba będzie Twoją wygraną.

Materiał przygotowany;

Katarzyna Fabczak

Kontakt;

zdrowoikolorowoporady@gmail.com